Doodzieke Kosten - Helma
Gebrek aan kennis vrouwengezondheid kost de maatschappij miljarden
In opdracht van stichting Voices for Women, heeft documentairemaker Wilke Geurds vanuit heel Nederland 12 vrouwen geïnterviewd over hun jarenlange zoektochten ten gevolge van onverklaarbare gezondheidsklachten. Oorzaak? Er is nog steeds sprake van een groot medisch kennishiaat omdat onderzoek met name op de man heeft plaatsgevonden. Veel vrouwen met onverklaarde gezondheidsklachten voelen zich niet serieus genomen en lijden daaronder. Het gebrek aan kennis van het vrouwenlichaam veroorzaakt niet alleen veel leed maar kost de maatschappij ook heel veel geld.
Een van deze vele vrouwen is Helma. Helma is 61 jaar, is getrouwd, heeft 2 volwassen zoons en 1 kleinkind waar ze een keer in de week op past. Ze gaat regelmatig naar dagbesteding en doet vrijwilligerswerk bij ‘De groene stek’ waar ze helpt in de administratie omdat het werken in de tuin sinds kort niet meer gaat.
Helma heeft fybromyalgie (spierreuma), ADHD en heeft borstkanker gehad. Daarnaast heeft ze regelmatig periodes waarin ze diepe depressieve gevoelens en angst en paniekaanvallen heeft.
Ze weet nu dat haar mentale klachten veroorzaakt worden door de overgang en haar kwetsbaarheden versterkt worden door de overgang. De overgang wordt niet gezien als een ziekte of aandoening en geldt niet als diagnose. Ook het UWV erkent de overgang niet als ziekte; vrouwen die door overgangsklachten niet meer kunnen werken worden hiervoor door het UWV niet afgekeurd.
Bij Helma zijn haar overgangsklachten heftiger door een genetische afwijking in haar oestrogeen metabolisme (stofwisseling). Haar lichaam zet oestrogeen niet goed om en breekt het hormoon niet goed af. De reguliere gezondheidszorg heeft hier geen antwoord op.
Rond haar 40ste begonnen bij Helma de klachten, rond haar 50ste werd pas duidelijk, dat haar klachten met de overgang te maken hadden. Ze werd in de afgelopen 9 jaar 3x opgenomen op de gesloten psychiatrische afdeling en deed 2 zelfmoordpogingen. Niet omdat ze dood wilde, maar ze wilde dat haar angst- en depressieve gevoelens stopten. Na een half jaar vond ze de moed om zelf achter de computer te kruipen en op zoek te gaan. Ze kwam er al snel achter, dat de overgang de achterliggende oorzaak voor veel haar klachten was.
Nu, op haar 61ste, heeft zij nog steeds te maken met de lichamelijke en geestelijke beperkingen die de overgang haar brengt. Helma legt uit, dat de overgang geen tijdlijn heeft en dat vrouwen zelfs een of twee jaar na hun laatste menstruatie alsnog menstruatie kunnen krijgen. Zelf vermoedt Helma, dat haar hormoonhuishouding nog steeds niet stabiel is. De impact van de klachten op haar leven is voor Helma groot. Alles werd anders, ze voelde zich niet meer zichzelf, ze moest stoppen met werken en met haar sociale activiteiten. Ze had geen energie meer, kon zelfs in paniek raken bij de gedachte dat ze aardappelen moest schillen. Vanuit de reguliere gezondheidszorg was er weinig begrip, maar ook in haar omgeving werd er raar aangekeken tegen haar aanhoudende klachten, omdat Helma altijd een hele sterke, zelfstandige duizendpoot was. Op de vraag hoe ze haar huidige dagelijks leven invult, vertelt Helma, dat ze nog steeds goede- en slechte periodes heeft. In haar slechte periodes neigt ze naar vluchtgedrag en voelt ze zich nergens thuis of op haar gemak. Tijdens goede periodes kan ze wel wat meer, werkt ze soms in de tuin en past ze op haar kleinzoon.
Financiële impact
Helma’s kostenplaatje ziet er anders uit dan bij een gezond persoon. Ze heeft geen inkomsten meer uit werk, doordat ze met haar klachten in de reguliere gezondheidszorg niet verder kwam, moest ze het gaan zoeken in de alternatieve zorg zoals acupunctuur en homeopathie. Helma schat in, dat ze zelf wel ‘een kleine personenauto’ aan geld voor haar gezondheid heeft uitgegeven. Ook heeft ze alle specialisten en -logen wel gezien. Niet omdat ze haar verder konden helpen, maar omdat het UWV hierom vroeg. Het UWV kent de alternatieve geneeskunde geen waarde toe en door het verkrijgen van diagnosen die wel erkent worden, kon Helma zich door het UWV af laten keuren. Dit was haar met de diagnose ‘overgang’ niet gelukt. Al zegt Helma het niet met zo veel woorden, in haar verhaal wordt wel duidelijk dat deze eis van het UWV, zinvol of niet, de maatschappij veel geld kosten. Helma is daarbij een van de vele vrouwen die hier mee te maken krijgen.
Wat moet er veranderen?
Op de vraag, hoe Helma de toekomst ziet, antwoordt ze, dat ze graag zou willen dat de overgang benaderd wordt als de periode waarin vrouwen zich ernstig ziek kunnen gaan voelen en ernstige chronische klachten kunnen ontwikkelen. De vrouwen die zodanige ernstige klachten hebben vanwege de overgang zouden hierop afgekeurd moeten kunnen worden. En ook al is er nog weinig kennis, alleen al de erkenning van de overgang als oorzaak voor veel klachten bij vrouwen zou erg belangrijk zijn voor haar en haar lotgenoten.
Met haar eigen toekomst is Helma nog niet bezig, daarvoor is ze nog te veel bezig om haar hoofd boven water te houden.
Belangrijke info:
- Hulplijn zelfmoordpreventie: 0800 113
- Online: https://www.113.nl/
- www.vrouwenindeovergang.nl
- www.overgangsenmenopauzeplein.nl
Deze blog is geschreven door Renée Iseli. Renée is vrijwilliger bij onze stichting en is een van de vele vrouwen met onverklaarde gezondheidsklachten. Ze is slechthorend en schrijft hierover op haar FB-pagina en in de bijbehorende groep.
Wat kan jij doen?
Wist je dat?
Bronnen:
- McKinsey & Company. (2024). Closing the women’s health gap: A $1 trillion dollar opportunity to improve lives and economies. Geraadpleegd op 24.12.24, van https://www.mckinsey.com/mhi/our-insights/closing-the-womens-health-gap-a-1-trillion-dollar-opportunity-to-improve-lives-and-economies
- WOMEN Inc. (2024). Kosten-Baten Analyse. Geraadpleegd op 23.12.24, van https://www.womeninc.nl/wp-content/uploads/2024/03/Kosten-Baten-Analyse-WOMEN-Inc.pdf
- SEO Economisch Onderzoek. (2021). Economische effecten van migraine. Geraadpleegd op 23.12.24, van https://www.seo.nl/publicaties/economische-effecten-van-migraine/#:~:text=De%20economische%20kosten%20van%20migraine,verminderde%20productiviteit%20op%20het%20werk.
- Hersenstichting. (2024). Multiple sclerose (MS). Geraadpleegd op 23.12.24, van https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/multiple-sclerose-ms/?utm_source=chatgpt.com
- Stop Apneu. (2024). Non-diagnose. Geraadpleegd op 23.12.24, van https://stop-apneu-non-diagnose.nl/
- Silva, J., & Iwasaki, A. (2024). Sex differences in postacute infection syndromes. Science Translational Medicine, 16(eado2102). https://doi.org/10.1126/scitranslmed.ado2102
- Foodlog. (2023, 8 december). Geraadpleegd op 23.12.24, van https://www.foodlog.nl/gespot/2023-12-08/